Waarom je hersenen op suiker reageren zoals op cocaïne
En waarom dat niet betekent dat je meteen verslaafd bent – maar wél bewust moet zijn
Je neemt een hap van een donut.
Of je schenkt jezelf een glas cola in.
En al voordat je doorgeslikt hebt, voel je het:
een mini-geluksmoment. Je ogen lichten op, je lichaam ontspant. Je voelt je… beter.
Dat snelle, fijne gevoel komt niet uit je maag.
Het komt uit je hersenen.
En wat blijkt uit tientallen onderzoeken?
Je hersenen reageren op suiker verrassend veel zoals ze reageren op harddrugs zoals cocaïne.
Nee, suiker is geen drugs.
Maar je brein maakt dat onderscheid niet zo duidelijk als jij zou denken.
🧠 Wat doet suiker in je hersenen?
Zodra je suiker binnenkrijgt, gebeurt er iets in het beloningssysteem van je brein:
-
De hersenen maken dopamine aan
-
Je ervaart een gevoel van tevredenheid en beloning
-
Dit gevoel motiveert je om het gedrag te herhalen
Datzelfde systeem wordt geactiveerd door bijvoorbeeld sociale erkenning, seks, of... cocaïne.
📚 Bron: Volkow et al., Nature Neuroscience, 2011
📚 Bron: “The Addictive Nature of Sugar” - Yale Journal of Biology and Medicine (2016)
🎯 Even visueel:
🧪 Rattenexperiment: suiker boven cocaïne?
In een bekend experiment kregen ratten de keuze tussen suikerwater of cocaïne.
Opvallend genoeg kozen veel ratten vaker voor suiker.
Waarom?
Omdat de dopamine-afgifte bij suiker net zo krachtig (en soms krachtiger) kan zijn — zónder de negatieve lichamelijke bijwerkingen van cocaïne.
📚 Bron: Lenoir et al., PLoS ONE, 2007
🍬 Waarom we onbewust naar suiker grijpen
Suiker zit niet alleen in snoep en koek.
Je vindt het ook in:
-
Kant-en-klare sauzen
-
"Gezonde" repen en yoghurts
-
Brood en ontbijtgranen
-
Sappen en smoothies
-
Vleeswaren, dressings en soepen
Het zit overal, vaak verstopt.
En telkens wanneer je het eet, triggert het een klein beetje beloning.
Niet omdat je écht honger hebt.
Maar omdat je brein zich even ongemakkelijk voelt.
Moe? Suiker.
Gestrest? Suiker.
Verveeld? Suiker.
Verdrietig? Suiker.
Het is een reflex, geen behoefte.
🚨 Waarom dit niet betekent dat suiker ‘slecht’ is
We willen niet zeggen dat suiker vergif is — of dat je elke zoete hap moet wantrouwen.
Je lichaam heeft glucose nodig als brandstof.
Maar wél is het belangrijk om te begrijpen hoe het werkt.
Want zodra je weet dat suiker:
-
Je brein structureel beïnvloedt
-
Cravings versterkt
-
En onbewust gewoontegedrag stuurt
… kun je keuzes maken die beter bij je passen.
🔄 Doorbreek het patroon met bewustwording
Je hoeft suiker niet te verbannen.
Maar begin met bewust waarnemen:
-
Wanneer heb je het meeste zin in zoet?
-
Wat voel je daarvoor (vermoeidheid, verveling, stress)?
-
Wat kun je doen als alternatief?
💡 Voorbeeld:
Voel je een suikerdip op werk? Ga 2 minuten wandelen, drink water of eet iets met vezels en eiwitten.
Niet omdat het 'moet'. Maar omdat je jouw brein iets duurzamers biedt.
Tot slot
Suiker is overal — en dat is niet gek of fout.
Het maakt ons menselijk dat we soms verlangen naar gemak en beloning.
Maar hoe meer je snapt wat er in je hoofd gebeurt,
hoe beter je begrijpt waarom die reep chocola zo onweerstaanbaar voelt.
Vraag je volgende keer af:
➡️ “Wil ik dit écht — of zoekt mijn brein gewoon even een geluksmoment?”
Dat inzicht is misschien wel het krachtigste ingrediënt van allemaal.
Nieuwsgierig naar meer?
Duik dieper in onze weetjes & verhalen